معرفی گیاه کوردیلین cordylin این گیاه به خانواده asparagaceae تعلق دارد بومی جنوب شرقی آسیا، گینه نو، شمال شرقی استرالیا، جزایر موجود در اقیانوس هند است. این گیاه گونه‌های مختلفی دارد که برخی از آنان همانند c.australis به شکل یک درخت و تا ارتفاع حدود ۲۰ متر نیز رشد می‌کند اما نمونه‌های گلدانی و زینتی آن حداکثر تا حدود ۴ متر رشد می‌کند.
گیاه کردیلین معمولاً به خاطر شکل برگسار و به خصوص ته مایه‌ای از رنگ قرمز. صورتی و یا ارغوانی که در پشت برگها، حاشیه برگ‌های، برگهای جوان و یا تمامی برگ در برخی ارقام همانند prince albert یا rubra مشاهده می‌شود مورد توجه قرار می‌گیرند البته برخی گونه‌های این گیاه همانند گیاهان دراسینا رگه‌هایی از رنگ سبز کم رنگ در پهنه برگ‌های خودشان دارند همانند برگ‌های c.aussie و یا تقریباً سبز ساده همانند برگ‌های گونه c.manners هستند به هر حال انواعی با رنگ آمیزی قرمز، صورتی یا ارغوانی بیش از دیگران محبوبیت دارند برگها کشیده و شمشیری شکل هستند همانند ارقام bolly یا miss گل آذین آن خوشه‌ای به طول ۴۰-۶۰ سانت است.
که گل‌های زرد یا قرمز رنگ معطری رویان شکوفا می‌شوند و میوه‌های قرمز رنگی از آنان تولید می‌شود. در گیاهان بالغ معمولاً برگ‌ها در قسمت بالای گیاه وجود دارد و در گیاهان جوان برگ‌ها در طول ساقه نیز مشاهده می‌شوند این گیاه ریزوم (ساقه زیر زمینی دارد که با بالغ شدن گیاه طعم شیرینی پیدا می‌کند.

از آنجایی که محتوی مقدار قابل توجهی نشاسته است در موطن خود به عنوان غذا یا دارو مصرف می‌شود.
ریزکمهای گونه‌های دیگر از این گیاه با نام c.fruticosa از دیگر گونه‌های گیاهی شیرین‌تر است.
همچنین روستاییان مناطقی که این گیاه بومی آنجاست از برگهای کردیلین برای ساختن خانه و با نگهداری مواد غذایی استفاده می‌کنند و معتقد هستند برگ‌های این گیاه خوش شانسی می‌آورد.
گیاهان کردیلین و دراسینا از نظر ظاهری گاهی بسیار شبیه هم هستند خر دو به یک خانواده گیاهی یعنی asparagaceae تعلق دارند اما در دو زیر خانواده مختلف قرار می‌گیرند.
کردیلین در زیر خانواده Lomandroideae و دراسینا زیر خانواده nolinoideae قرار دارند
شباهت‌های برخی از انواع این دو گونه به صورتی است که حتی تا این اواخر دو گونه گیاهی که تصور می‌شد به خانواده کردیلین تعلق دارد پس از بررسی در خانواده دراسینا قرار داد شد یکی از آنها c.rumphii که نام علمیان بعداً به dracaena aletriformis و دیگری c.fragrans که نامان به dracaena fragrans تغییر داده شد بهر حال این دو گیاه شباهت‌های بسیار زیادی با هم دارند.
شرایط نگهداری کوردیلین:
آبیاری:
در طی روزهای گرم به هیچ عنوان خاک گلدان نباید بین دو آبیاری خشک شود. همچنین هر مقدار تابش نور آفتاب بر این گیاه بیشتر باشد این گیاه به آب بیشتری نیز نیاز دارد. خشکی هوا موجب سوختن نوک برگها و قهوه‌ای شدن آنان می‌شود بنابراین گیاه را مرتباً غبار پاشی کنید می‌توانید از روش زیر گلدانی و سنگریزه جوری که کف گلدان با آب تماس نداشته باشد برای تأمین رطوبت ریشه کمک بگیرید. این گیاه به فلوراید موجود در آب حساس است و نوک و حاشیه برگ‌های آن در اثر وجود فلوراید خواهد سوخت و در شرایط حاد حتی ممکن است نواحی داخلی پهنه برگ نیز قهوه‌ای شود و تمامی برگ از بین برود بنابراین از آب ۲۴ ساعت استراحت داده و همدما با محیط برای آبیاری استفاده کنید
آبیاری بیش از اندازه موجب پوسیدن برگ‌ها و ریزش آنان می‌شود.
دما: دمای ۱۸ تا ۲۱ درجه برای رشد این گیاه مناسب است اگر دما به زیر ۱۳ درجه برسد ابتدا برگ‌های گیاه می‌پوسد و می‌ریزد و با سردتر شدن هوا در نهایت گیاه از بین خواهد رفت. در دمای پیش از ۲۴ درجه سانتی‌گراد گیاه را غبار پاشی کنید و این عمل را در آفتاب انجام ندهید زیرا برگ‌های گیاه خواهد سوخت هوای گرم در ابتدا موجب سوختن نوک برگ‌ها می‌شود و در صورت ادامه این شرایط برگها چروکیده و خشکیده می‌شود.

نور:
کوردیلین در مکانی که نیمه سایه است تا مکان پر نو و روشن به خوبی رشد می‌کند اما تابش نور مستقیم بخصوص در روزهای که دمای هوا بالا است به برگ آسیب می‌رساند.
اما زمانی که دمای هوا معتدل است وجود ۲-۳ ساعت نور مستقیم در صبح به شکل گیری و تثبیت رنگ درخشان قرمز رنگ برگ‌های گیاه کمک می‌کند. همچنین نور نیز موجب کم رنگ شدن برگها و از بین رفتن رنگ زیبای برگ‌های کردیلین بخصوص در انواع برگ قرمز می‌شود و پهنه برگ‌ها تقریباً سبز می‌شود.

خاک:
باید زهکش خوبی داشته باشد تا از غرقابی شدن بستر جلوگیری شود می‌توان از مخلوط پیت ماس +شن یا کوکوپیت +پرلایت استفاده کرد.این گیاه دو سالی یک‌بار نیاز به تعویض گلدان دارد، ریز و کوچک شدن برگها نشانه کمبود مواد غذایی است کود دهی از اردیبهشت تا پاییز سه گرم در لیتر دو هفته یکبار کود ۱۰٫۱۰٫۱۰

تکثیر کوردیلین:
این گیاه به دلیل داشتن ریزوم پاجوش تولید می‌کند که می‌توان آنان را از گیاه مادری جدا کرد و به شکل مستقیم کاشت در هر زمان از سال نسبت به جداسازی پاجوش‌ها می‌توان اقدام کرد. اما در اواخر فصل زمستان یا اوایل بهار این عمل توصیه می‌شود برای جدا کردن پاجوش‌ها گیاه را از گلدان درآورده و با وسیله‌ای تیز پاجوش‌ها را از گیاه مادری جدا کنید.
از قلمه ساقه نیز می‌توان کردیلین را تکثیر کرد از تمامی قسمت‌های ساقه می‌توان قلمه تهیه کرد. ابتدا اولین برش را می‌توان در زیر ناحیه رویش برگ (ناحیه گره) ایجاد کرد اگر قلمه را از قسمت نوک ساقه تهیه کنیم طول قلمه ۱۰-۱۵ سانتیمتر مناسب است اما اگر از میانه‌های ساقه باشد طول ۵-۷ سانتی نیز مناسب است قلمه‌های تهیه شده از میانه ساقه را می‌توان به شکل افقی به نحوی که نیمی از آن در خاک فرو رفته باشد نیز در بستر کاشت قرارداد قلمه‌ها را باید در بستر سبک که به خوبی رطوبت را در خود نگه می‌دارد و در عین حال زهکش مناسبی دارد کاشت. گذاشتن قلمه‌های این گیاه در آب نتیجه خوبی نخواهد داشت زیرا قلمه‌های این گیاه برای ریشه زایی مناسب به تهویه و وجود اکسیژن در بستر ریشه زایی بسیار نیاز دارند اگر چه ممکن است در آب ریشه زایی صورت بگیرد اما در مقایسه با بستر کاشت تعداد آنها اندک و همچنین کیفیت رشد چندان مناسبی نخواهند داشت قلمه‌هایی که در آب ریشه دار می‌شوند بعد از انتقال به بستر از رشد خوبی برخوردار نخواهند بود.

بعد از قراردادن قلمه‌ها در بستر کاشت گلدان را در مکانی گرم. مرطوب و با نور ملایم (به دور از نور مستقیم آفتاب) قرار دهید افزایش رطوبت محیط برای قلمه‌ها مخصوصاً قلمه‌های برگ‌دار مهم است وجود برگ یکی از دلایل تبخیر آب قلمه‌های برگ‌دار و در نهایت خشکیدگی و از بین رفتن قلمه است حین کاشت قلمه سعی کنید قلمه‌ها را عمیق بکارید هر مقدار طول بیشتری از ساقه خارج از بستر کاشت باشد گیاه شما در آینده ساقه بلندتری خواهد داشتان قسمت از ساقه که عاری از برگ است و در خارج از سطح خاک قرار دارد تنه یا ساقه اصلی گیاه آینده شما است بنابراین با کاشت عمیق قلمه‌ها در واقع گیاهی کوتاه قامت تر در آینده خواهید داشت که از نظر ظاهری پرپشت‌تر و قوی‌تر به نظر می‌رسد قلمه‌هایی که از مابقی قسمت‌های ساقه تهیه می‌شود را می‌توان هم به شکل عمودی و هم افقی در بستر کاشت قرارداد البته به نحوی که نیمی از آنها در بیرون از بستر کاشت قرار گیرد در زمان قراردادن قلمه‌ها در بستر کاشت حداقل یکی از جوانه‌های کوچک موجود بر روی ساقه رو به سمت بالا قرار بگیرد از این جوانه گیاه جدید خواهد رویید.

تکثیر از بذر:
از بذر این گیاه می‌توان برای تکثیر استفاده کرد بذرها را می‌توان از اواخر تابستان الی زمستان کاشت، بذرها بر روی بستری که بافت سبک دارد همانند مخلوط پیت موس و پرلایت قرار می‌گیرند. و روی آنها به ارتفاع نیم سانت پیت ریخته می‌شود بستر کشت باید همیشه مرطوب باشدد گیاهان جوان زمانی که ۸ سانت طول داشتند می‌توانید به گلدان‌های جداگانه و مستقلل منتقل کنید.

معرفی گیاه کوردیلین

آفات و بیماری‌های کوردیلین:
آفات یا بیماری خاصی این گیاه را تهدید نمی‌کند ولی می‌توان به این موارد اشاره کرد
۱- فعالیت کنه تارعنکبوتی موجب زردی برگ‌ها می‌شود و زیر آنها تار عنکبوت مشاهدهه می‌شود
۲- شپشک آرد آلود نیز گاهی در زیر برگ‌ها و بر روی ساقه گیاه مشاهده می‌شود
۳- شته نیز گاهی این گیاه را مورد حمله قرار می‌دهد
۴- تریپس نیز افت دیگری است که گاهی بر روی این گونه فعالیت می‌کند که در این صورت رگه‌های خاکستری-نقره ای در محلی که این افت از شیره گیاهی تغذیه کرده ایجاد می‌شود برای مبارزه با آفات می‌توان از سموم سیستمیک استفاده کرد
۵- بلایت از جمله بیماری‌های این گیاه است که موجب ظهور لکه‌های آبدار بر روی برگ‌ها و پوسیدگی ساقه می‌شود لکه‌ها به هم پیوسته و نواحی بزرگی را ایجاد می‌کند که می‌تواند موجب از بین رفتن کل برگ شوند این بیماری راه حل شیمیایی ندارد و تنها در زمان نگهداری و خریداری گیاه با رعایت مسائلی همچون به‌کارگیری مخلوط کاشت ضد عفونی. عدم خیس شدن برگسار در طی آبیاری. و زهکش مناسب بستر کاشت می‌توان از احتمال شیوع این بیماری کاست.
۶- لکه برگی فوزاریوم موجب ظهور زخم بر روی برگ‌ها بخصوص برگهای جوان در نواحی بالای گیاه می‌شود لکه‌ها زرد رنگ تا قهوه‌ای -قرمز و به شکل‌های مختلف هستند لکه‌ها به هم پیوسته و نواحی بزرگی ایجاد می‌کنند و برگ را از بین می‌برند گاهی حاشیه‌ای به رنگ زرد زخم‌ها را احاطه کرده است. برای جلوگیری از این بیماری مراقب باشید در زمان آبیاری برگسار خیس نشود در صورت شدت علائم می‌توان از قارچ‌کش استفاده کرد
۷- پوسیدگی فوزاریومی ساقه و ریشه بیماری دیگری است که موجب زرد شدن برگ‌های پایین و پژمردگی تدریجی گیاه می‌شود زخم‌هایی نیز بر روی ساقه در نزدیکی سطح خاک ایجاد می‌شود تنها راه درمان این بیماری از بین بردن گیاه آلوده است
۸- لکه برگی فیلوستیکتا موجب بروز زخم‌هایی با قطر نیم تا یک میلی‌متر بخصوص در برگ‌های مسن‌تر گیاه می‌شود که معمولاً زرد با حاشیه ارغوانی هستند در صورت رطوبت بالای محیط ممکن است بیماری موجب ریزش برگ‌ها نیز بشود.
۹- لکه برگی فیتوفترا موجب بروز زخم بر روی برگ‌های پایین در نزدیکی سطح خاک خواهد شد که آبدار هستند و ممکن است برگ‌ها را به تدریج از بین ببرد.
فلوراید موجود در آب‌های مصرفی از دیگر دلایل بروز لکه‌های قهوه‌ای بر روی برگ‌های این گیاه است .

هرس کوردیلین:
کوردیلین بعد از بالغ شدن برگهای موجود در قسمت پایین ساقه را از دست می‌دهد و پس از مدتی ظاهر گیاه ناخوشایند می‌شود در این صورت می‌توان ساقه را از بالای محل برگهایی که ریخته قطع کرد پس از مدتی بر روی ساقه برگ‌های جدید رشد می‌کند.
نکته مهم: بسیاری از گونه‌های کردیلین دارای برگ‌های رنگین هستند محیط کم نور از جمله دلایل کاهش رنگ برگ این گیاه و سبز شدن برگ‌ها است. اصولاً عواملی همچون دما. نور. کوددهی رنگ برگ‌های کردیلین را تحت کنترل خود دارند. دمای بالای شبانه در طی تابستان یکی از دلایل رنگ نامناسب برگ‌ها است شدت نور کم بخصوص در طی فصل رشد و یا کوددهی بیش از اندازه گیاه از دیگر عوامل کم رنگ شدن برگ‌های این گیاه است.
بهترین رنگ برگ کردیلین اگر نور و کود دهی در حد مناسبی باشد از اواسط پاییز تا اواسط بهار است.

نویسنده: خانم یزدانی

ویرایش: میهن کاکتتوس